Thưa ông, thật sự không dễ dàng gì khi đưa ra những điểm số về chất lượng của các bộ dù là trong hoạt động có liên quan đến doanh nghiệp?
Đúng như vậy, song với chức năng của VCCI là góp ý, tham mưu chính sách, pháp luật cho Đảng, Nhà nước, chúng tôi mong muốn có những đóng góp cụ thể vào thực hiện sơ kết Nghị quyết 48-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam (2005-2009).Đặc biệt, kết quả khảo sát này sẽ giúp các bộ biết rõ cộng đồng doanh nghiệp đánh giá thể nào về hoạt động xây dựng và thi hành pháp luật của các bộ, từ đó có những giải pháp cải thiện thích hợp.Với quan điểm này, chúng tôi đã tiến hành gửi phiếu khảo sát tới tất cả hiệp hội doanh nghiệp hoạt động trong phạm vi toàn quốc và hiệp hội doanh nghiệp cấp tỉnh về hoạt động xây dựng và thi hành pháp luật trong giai đoạn 2005-2009 của 14 bộ liên quan nhiều nhất tới hoạt động của doanh nghiệp.

Rất mừng là chúng tôi đã nhận được sự ủng hộ của 124 hiệp hội, đại diện khoảng 77.000 doanh nghiệp trên toàn quốc.

Đánh giá này dựa trên những tiêu chí nào, thưa ông?

Hai nhóm chỉ số được xem xét là hoạt động xây dựng pháp luật và hoạt động thực thi pháp luật.

Trong hai nhóm chỉ số này, các hiệp hội doanh nghiệp sẽ cho điểm các chỉ số thành phần gồm lấy ý kiến khi xây dựng pháp luật, chất lượng văn bản quy phạm pháp luật của tiêu chí xây dựng pháp luật.

Nhóm chỉ số về thực thi pháp luật được xem xét dựa trên chỉ số thành phần là khả năng tiếp cận thông tin và một số hoạt động thực hiện pháp luật. Từ hai nhóm chỉ số này, chúng tôi có được đánh giá tổng hợp LEDA 2010.

Sơ bộ, các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp đánh giá thế nào về các hoạt động này thưa ông?

Về hoạt động xây dựng pháp luật, khảo sát cho thấy chất lượng hoạt động lấy ý kiến xây dựng pháp luật ở mức khá, tuy nhiên chất lượng văn bản quy phạm pháp luật lại chỉ đạt mức trung bình.

Về hoạt động thực hiện pháp luật, các hiệp hội đánh giá khá cao đối với một số hoạt động thi hành pháp luật cụ thể. Tuy nhiên, tiếp cận thông tin pháp luật bị coi là có chất lượng kém nhất trong và ở mức tương đối thấp.

Dương như đây chính là những rào cản mà các doanh nghiệp vẫn thường nhắc tới khi đánh giá về môi trường kinh doanh của Việt Nam?

Đúng như vậy. Khảo sát này tiếp tục khẳng định khó khăn rất lớn của các hiệp hội doanh nghiệp trong việc tiếp cận thông tin liên quan đến văn bản pháp luật, kể từ giai đoạn xây dựng đến thực hiện văn bản quy phạm pháp luật.

Tương tự, văn bản quy phạm pháp luật chậm ban hành, chồng chéo, mâu thuẫn, khó khăn trong thực thi… chính là những rào cản lớn trong hoạt động của các hiệp hội doanh nghiệp.

Điều đáng nói là kết quả khảo sát không chỉ đưa ra các điểm số cho các bộ mà còn chứa đựng những kiến nghị cụ thể nhằm cải thiện các rào cản trên.

Cụ thể, các hiệp hội doanh nghiệp đề nghị các bộ tăng cường chất lượng hoạt động lấy ý kiến xây dựng pháp luật; coi các hiệp hội là những đối tác, lấy ý kiến thường xuyên, cụ thể, đa dạng, thuận tiện, tăng đối thoại; đảm bảo đủ thời gian để góp ý và đặc biệt là cần phản hồi kịp thời, rõ ràng các ý kiến góp ý từ phía các hiệp hội.

Liên quan đến chất lượng thực hiện pháp luật, các hiệp hội doanh nghiệp đề nghị các bộ cần xây dựng chương trình truyên truyền, phổ biến pháp luật sâu rộng và hiệu quả, nội dung rõ ràng, hình thức đa dạng, phù hợp với từng nhóm đối tượng; giám sát thường xuyên hơn để kịp thời xử lý các vi phạm và việc xử lý vi phạm dứt khoát và nghiêm minh; giải quyết kịp thời, dứt điểm các khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp…
Theo ông, các bộ sẽ đón nhận các bảng điểm này như thế nào?

Quan điểm của những người làm nghiên cứu này là các bộ nên coi LDEA là một kênh thông tin tham khảo để biết kết quả hoạt động xây dựng pháp luật và thực thi pháp luật, từ đó, có các biện pháp cải thiện, nâng cao chất lượng.

Chính vì vậy, điểm số cao hay thấp không đơn giản chỉ là nhìn ở bảng xếp hạng, mà chính là những kỳ vọng về bước cải tiến mạnh mẽ hơn của các bộ trong nỗ lực tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công khai từ phía các hiệp hội doanh nghiệp.

Đặc biệt, LDEA cũng có thể được coi là một bộ chỉ số về phương pháp đánh giá để mà các hiệp hội có thể sử dụng để tham khảo hội viên, theo dõi hoạt động của các Bộ, thông qua đó đề xuất những kiến nghị cụ thể.

Tất nhiên, để làm được điều này, các hiệp hội cũng sẽ phải nâng cao năng lực trong việc tham gia đóng góp ý kiến xây dựng và thực hiện pháp luật.
Khánh An thực hiện
Nguồn: Báo Đầu tư điện tử